Abstract redeneren is het vermogen om logisch te denken op basis van visuele informatie – zoals vormen, patronen en figuren – zonder dat daar woorden of cijfers bij komen kijken.

In een abstracte redeneertest krijg je verschillende visuele opgaven, zoals het herkennen van patronen in een reeks figuren, het aanvullen van een raster (matrixen), diagrammatisch redeneren, het vinden van de afwijkende vorm of het leggen van visuele analogieën.

Je hebt daarvoor geen vakkennis nodig: het draait om logisch redeneren, structuurherkenning en visueel inzicht.

Werkgevers gebruiken abstract redeneren-tests vaak in assessments om je leervermogen, patroonherkenning en probleemoplossend vermogen te meten. Deze test geeft een goede indruk van hoe snel je nieuwe informatie oppikt, verbanden legt en logisch redeneert – eigenschappen die in veel functies cruciaal zijn.

De precieze opbouw van kan verschillen per aanbieder, maar in de meeste gevallen:

Bevat de test 20 tot 40 vragen
Wordt de test onder tijdsdruk afgenomen
Krijg je bij elke vraag meerdere antwoordmogelijkheden

Wil je in minder dan vijf minuten zien hoe abstract redeneren-tests eruitzien en hoe je ze het beste aanpakt? In de onderstaande video leggen we uit welke vraagtypes je kunt verwachten, geven we voorbeelden en delen we praktische tips.

Tip: schakel Nederlandse ondertiteling in de videoinstellingen in.

Korte uitlegvideo over abstract redeneren

Kun je abstract redeneren trainen?

Ja, abstract redeneren is trainbaar. Hoewel het deels aangeboren is – net als je algemene intelligentie – kun je je scores op abstracte redeneertests aanzienlijk verbeteren door te oefenen.

Waarom? Omdat je bij regelmatig oefenen:

sneller patronen herkent
gewend raakt aan de opbouw van dit type vragen
strategieën ontwikkelt om systematisch tot het juiste antwoord te komen

Bovendien leer je omgaan met de tijdsdruk die bij deze tests hoort. Zonder voorbereiding raak je al snel verstrikt in twijfel of tijdgebrek, zelfs als je de logica begrijpt.

Wil je je kans op een goede score vergroten? Dan is oefenen met representatieve voorbeeldvragen de meest effectieve aanpak.

Gratis abstract redeneren oefenen met 5 voorbeeldvragen

Hieronder vind je 5 representatieve voorbeeldvragen, vergelijkbaar met wat je kunt verwachten in een echt assessment.

Elke vraag test een ander type abstract redeneren: volgende in de reeks, welk figuur past niet in de reeks, matrixen, analogieën of A/B-sets.

Beantwoord de vraag, kijk of je het goed had en lees daarna de uitleg om te begrijpen hoe je tot het juiste antwoord komt. Zo leer je niet alleen de oplossing, maar ook de strategie erachter.

Voorbeeldvraag 1 - Volgende in de reeks (Next in Series)

Welk figuur volgt logisch in de reeks?

Klik op het juiste antwoord:

Klik hier voor het antwoord en de uitleg

Het juiste antwoord is (C):

Uitleg:

Elk vakje bevat een vast aantal vormen van de volgende types: een zeshoek, een vijfhoek, een vierhoek (niet per se een vierkant) en een cirkel. Soms overlappen de vormen elkaar gedeeltelijk. De grootte en oriëntatie van de vormen kan per vakje verschillen.

In elk nieuw vakje schuift de buitenste vorm naar de binnenkant. De één-na-buitenste vorm wordt dan de buitenste, terwijl de vorige buitenste vorm een plek naar binnen opschuift.

In het derde vakje is de buitenste vorm een ruit en de één-na-buitenste vorm een cirkel. Het juiste antwoord is vakje 3, omdat daarin de binnenste vorm een ruit is en de buitenste een cirkel. Let op: één zijde van de zeshoek overlapt met een zijde van de vijfhoek.

Voorbeeldvraag 2 - Welk figuur past niet in de reeks (Odd One Out)

Welk figuur past niet in de reeks?

Klik op het juiste antwoord:

Klik hier voor het antwoord en de uitleg

Het juiste antwoord is (B): 2.

Uitleg:

Elk figuur bevat een vorm en 2 tot 3 kleine cirkels. In figuren 1, 3, 4 en 5 bevindt zich minstens één kleine cirkel binnen de vorm. In figuur 2 is de vijfhoek leeg. Daarom is figuur 2 het juiste antwoord.

Misleidende elementen:

De ruimte rondom de vorm bevat soms ook cirkels.
Twee van de vormen zijn driedimensionaal weergegeven.
Alle vormen hebben een verschillend aantal zijden.

Voorbeeldvraag 3 - Matrix

Welk figuur past logisch in de matrix op de plek van het vraagteken?

Klik op het juiste antwoord:

Klik hier voor het antwoord en de uitleg

Het juiste antwoord is: antwoordoptie 4.

Uitleg:

Elke rij bevat twee sets lijnen: horizontaal en verticaal.

De figuren in beide sets bevatten één, twee of drie lijnen. Elke keer dat een lijn voorkomt, wordt deze op een andere manier weergegeven: als een dunne lijn, een gebogen lijn of een driehoekpatroon.

In de bovenste rij bevat de horizontale set (van links naar rechts): één dunne lijn, drie gebogen lijnen en twee driehoekpatronen. De verticale set bevat: twee gebogen lijnen, drie driehoekpatronen en één dunne lijn.

In de onderste rij bevat de verticale set al een figuur met één gebogen lijn en een figuur met drie dunne lijnen. Dus moet het ontbrekende figuur in die set twee driehoekpatronen bevatten.

De horizontale set bevat een figuur met één driehoek en een figuur met twee gebogen lijnen. Dus moet het ontbrekende figuur in die set drie dunne lijnen bevatten.

Voorbeeldvraag 4 - Analogieën

Wat is het missende figuur in deze reeks? (tip: bij analogieën draait het om de relatie tussen 2 figuurparen)

Klik op het juiste antwoord:

Klik hier voor het antwoord en de uitleg

Het juiste antwoord is: antwoordoptie 5.

Uitleg:

In het voorbeeldpaar draait de linkerfiguur 90 graden met de klok mee. Daarnaast draaien de twee delen ervan (de witte en de ingekleurde driehoek) elk 180 graden.

In het vraagpaar draait de hele figuur (de rechthoek) ook 90 graden met de klok mee. De twee delen (een wit en een grijs vierkant) zien er na een draaiing van 180 graden nog precies hetzelfde uit.

Daarom is antwoord 5 correct.

Voorbeeldvraag 5 - A of B (A/B sets)

Past het enkele figuur bij set A, B of geen van beide?

Set A ↑

Set B ↑

Klik op het juiste antwoord:

Geen van beide

Klik hier voor het antwoord en de uitleg

Het juiste antwoord is (C): geen van beide.

Uitleg:

Kijk eerst naar het unieke karakter van beide sets:

Set A: per vakje is het totaal aantal zijden van alle vormen samen twaalf.
Set B: in elk vakje is de linkerbovenhoek leeg, en elk figuur bevat vier vormen.

Kijk vervolgens of de testfiguur overeenkomt met 1 van deze unieke kenmerken of niet.

De testfiguur hoort niet bij Set A, omdat het totaal aantal zijden per vakje meer dan twaalf is (namelijk 30). Het hoort ook niet bij Set B, omdat de linkerbovenhoek niet leeg is en er meer dan vier vormen in zitten (namelijk zeven).

Het juiste antwoord is dus: geen van beide.

Bereid je optimaal voor op jouw assessment met ons Abstract Redeneren PrepPack™.

Oefen met 700+ voorbeeldvragen, realistische testsimulaties, studiegidsen en videotutorials – en vergroot je kans op succes.

5 tips om beter te scoren op je abstract redeneren-test

Abstracte redeneertests kunnen in het begin overweldigend zijn. Je krijgt een onbekende figuurreeks te zien, en het is aan jou om in korte tijd de logica erachter te ontdekken. Maar met de juiste strategie maak je sneller én zekerder de juiste keuzes.

Gebruik de onderstaande tips om je score te verbeteren:

Let op vorm, kleur, richting en positie. Bekijk elk element in het figuur afzonderlijk. Verandert de vorm? Verschuift de positie? Draait het object? Juist de kleine details vormen vaak de sleutel tot het patroon.
Werk systematisch – van links naar rechts, of juist van achter naar voren. Zie je het patroon niet meteen? Begin dan eens bij het laatste figuur en werk terug. Soms valt het kwartje sneller als je in omgekeerde volgorde kijkt.
Herken de verschillende vraagtypes. Elke test bevat vaste vraagvormen. De belangrijkste zijn:
- Matrixen: vul het ontbrekende figuur aan in een raster van 3 bij 3.
- Volgende in de reeks: bepaal welk figuur logisch volgt in de rij.
- Welke hoort er niet bij: kies het figuur dat niet in het patroon past.
- Analogieën: herken de relatie tussen twee figuren en pas die toe op een andere combinatie.
- A/B-sets: vergelijk twee sets figuren en bepaal welk figuur wel in de ene set past, maar niet in de andere.
Blijf niet te lang hangen op één vraag. Elke vraag telt even zwaar. Kom je er niet uit? Sla de vraag over en ga eerst verder – je kunt altijd later terugkomen.
Oefen met realistische voorbeeldvragen. Hoe vaker je oefent, hoe sneller je de patronen herkent. Gebruik voorbeeldvragen die lijken op echte tests, zodat je went aan de vraagvormen én de tijdsdruk.

Veelgestelde vragen over abstract redeneren

Abstract redeneren is een belangrijk onderdeel van veel IQ-tests, omdat het iets zegt over je vermogen om logisch te denken, verbanden te zien en nieuwe informatie snel te verwerken.

Scoor je goed op een abstracte redeneertest? Dan heb je waarschijnlijk een sterk analytisch vermogen en een goed ontwikkeld leervermogen. Maar dat betekent niet automatisch dat je een hoog IQ hebt in de brede zin van het woord.

IQ bestaat uit meerdere onderdelen, zoals verbaal redeneren, numeriek inzicht, geheugen en ruimtelijk denken. Abstract redeneren is daar slechts één aspect van.

Kortom: goed kunnen abstract redeneren wijst op cognitieve kracht, maar het zegt niet alles over je totale IQ.

Veel assessmentbureaus maken gebruik van abstracte redeneertests om het leervermogen en logisch inzicht van kandidaten te meten. De meest bekende bureaus die dit type test inzetten zijn onder andere:

SHL – gebruikt matrixvragen met tijdsdruk en meerdere moeilijkheidsniveaus
Hudson – staat bekend om zijn unieke Reasoning Lab, inclusief abstract redeneren
PiCompany – zet abstract redeneren in als onderdeel van cognitieve capaciteitentests
LTP – gebruikt abstract redeneren in selectietrajecten voor overheids- en managementfuncties
HFMtalentindex – combineert abstract redeneren met andere capaciteiten en gedragsmetingen
Talent Q (Korn Ferry) – bevat non-verbale redeneertests zoals matrixvragen en patroonherkenning.
Aon’s Assessment Solutions (cut-e) – gebruikt onder andere scales cls en scales fig, die sterk lijken op abstract redeneren.
UCAT – bevat een aparte Abstract Reasoning-subtest, met visuele reeksen en figuren.

Hoewel de vraagtypes per bureau kunnen verschillen, draait het altijd om patroonherkenning, logische volgorde en visueel redeneren. Het is daarom slim om vooraf te oefenen met vragen die lijken op het testformat van het bureau waarvoor je wordt uitgenodigd.

Abstract redeneren wordt getest in selectieprocedures bij veel grote werkgevers – vooral in functies waar logisch denken, snel schakelen en probleemoplossend vermogen belangrijk zijn.

Je komt dit type test vaak tegen bij:

Consultancy- en adviesbureaus, zoals Deloitte, Accenture of BCG
Financiële instellingen, zoals ABN AMRO, Rabobank of ING
Overheidsinstanties, zoals de Rijksoverheid, gemeenten en de EU
Technologie- en IT-bedrijven, zoals ASML, Capgemini of IBM
Internationale traineeships en graduate programmes

De meeste van deze werkgevers besteden hun assessments uit aan bureaus zoals Hudson, Korn Ferry, Talent Q of Aon. Daarom is het slim om te oefenen met tests die lijken op wat je daar kunt verwachten.

Abstract redeneren oefenen - 5 GRATIS tests met uitleg en tips

Wat is abstract redeneren?

Kun je abstract redeneren trainen?

Gratis abstract redeneren oefenen met 5 voorbeeldvragen

Voorbeeldvraag 1 - Volgende in de reeks (Next in Series)