Deductief redeneren GRATIS oefenen: bereid je voor op je assessment

Deductief redeneren is een manier van logisch denken waarbij je vanuit algemene uitspraken een conclusie trekt die logisch moet kloppen.

Als de uitgangspunten (premissen) waar zijn en de redenering klopt, dan is ook de conclusie per definitie waar.

Hieronder zie je een aantal voorbeelden van deductieve redeneringen. In elk geval volgt de conclusie logisch uit de algemene regel die ervoor staat:

• Alle sollicitanten die de test niet halen, worden afgewezen. Lisa heeft de test niet gehaald. Dus: Lisa wordt afgewezen.
• Alle kandidaten die meer dan 80% scoren, krijgen een uitnodiging voor het tweede gesprek. Jeroen scoorde 82%. Dus: Jeroen krijgt een uitnodiging voor het tweede gesprek.
• Iedereen met een rijbewijs mag auto rijden. Nora heeft een rijbewijs. Dus: Nora mag auto rijden.

In deze voorbeelden is het belangrijk dat je je uitsluitend baseert op de gegeven informatie en niet op wat je denkt dat waar is. Precies dat maakt deductief redeneren uitdagend.

Er zijn verschillende vormen van deductieve redeneervragen. In assessments zie je vooral deze vijf:

1. Syllogismen (klassieke logica). Je krijgt twee of drie uitspraken en moet beoordelen of de conclusie logisch en noodzakelijk volgt.
2. Juist / Onjuist / Niet af te leiden. Je beoordeelt of je op basis van de gegeven informatie tot een betrouwbare conclusie kunt komen.
3. Logische regels combineren. Je past meerdere voorwaarden toe op een situatie en leidt hieruit logisch af wat er gebeurt.
4. Switch Challenge (Aon/Cut-e). Je krijgt logische uitspraken over abstracte objecten (bijv. figuren of kleuren) en moet telkens opnieuw bepalen welke regels van toepassing zijn. De uitdaging zit in het snel schakelen tussen verschillende sets logica.
5. Sudoku-achtige logica. Je lost een puzzel op waarbij je op basis van deductieve logica uitsluit wat wel of niet mogelijk is. Je moet stap voor stap elimineren en tot een sluitende oplossing komen.

Door deze vraagvormen te herkennen, weet je beter wat er van je verwacht wordt en kun je doelgerichter oefenen.

De vijf voorbeeldvragen hieronder zijn gebaseerd op echte testformats van bekende assessmentbureaus zoals SHL en Aon.

Zo krijg je een realistisch beeld van wat je kunt verwachten tijdens je assessment, inclusief antwoordopties, uitleg en tips per vraag.

Een deductieve redeneertest lijkt simpel: je krijgt een paar uitspraken, en moet bepalen of een conclusie klopt. Maar vergis je niet — deze tests zijn ontworpen om je te misleiden. Met deze tips vergroot je je kans op een hoge score:

1. Lees de uitspraken letterlijk. Gebruik alleen de informatie die je krijgt. Je mag géén extra kennis of logica van buitenaf toepassen.
2. Laat je niet misleiden door wat 'waarschijnlijk' is. Soms lijkt een conclusie aannemelijk, maar volgt die niet noodzakelijk uit de premissen. Dan is het antwoord: nee of niet met zekerheid te zeggen.
3. Oefen met verschillende vraagtypes. Syllogismen, waar/niet waar/onbeslisbaar, en regeltoepassingen vragen elk om een andere aanpak. Herken de vorm — dat scheelt tijd én stress.
4. Beantwoord eerst de makkelijke vragen. Sla lastige vragen over en kom later terug. Tijd is beperkt, en elke correcte vraag telt even zwaar.
5. Train onder tijdsdruk. Een goede score vereist niet alleen inzicht, maar ook tempo. Simuleer testomstandigheden tijdens het oefenen.
6. Gebruik pen en papier bij complexe redeneringen. Soms helpt het om stellingen uit te schrijven of te schematiseren. Zo voorkom je dat je fouten maakt in je hoofd.
7. Vertrouw op logica, niet op je gevoel. Deze tests draaien niet om interpretatie, maar om strikte logica. Als iets niet moet volgen, is het antwoord waarschijnlijk: nee.